HyperLink
वांछित शब्द लिख कर सर्च बटन क्लिक करें
 

ताव  
शब्दभेद/रूपभेद
व्युत्पत्ति
शब्दार्थ एवं प्रयोग
सं.पु.
सं.ताप
1.वह गर्मी या उष्णता जो किसी वस्तु को तपाने या पकाने के लिए दी जाय। ताप, आंच।
  • मुहावरा--ताव आणौ--आवश्यकतानुसार किसी वस्तु का गर्मी प्राप्त कर गर्म होना।
2.गुस्सा, क्रोध।
  • मुहावरा--ताव दैणौ--आंच पहुँचाना, गर्म करना।
3.अहंकार का आवेग।
  • मुहावरा--1.ताव दिखाणौ--अहंकार मिश्रित क्रोध दिखाना.
  • मुहावरा--2.मूंछाँ पर ताव दैणौ--सफलता आदि के अहंकार में मूंछें ऐंठना।
4.जोश, उत्साह।
  • उदा.--तीडै इह विध जुध खगां ताव, रजवट पाधोरे पंच राव।--सू.प्र.
5.ज्वर, बुखार।
  • उदा.--लहरी सायर संदियां , वूठउ वाव। बीछुड़ियां साजण मिळइ, वळि किउं ताढ़उ ताव।--ढो.मा.
  • मुहावरा--ताव हाथी रा हाड भांगै--ज्वर हाथी जैसे विशालकाय प्राणी को भी शिथिल बना देता है। ज्वर से कमजोरी आना अवश्यम्भावी है।
यौ.
ताव-तप।
6.कष्ट, पीड़ा, संताप।
  • उदा.--रटै तौ नांम व्रंदावन राव। तिकां पिंड कोय न लागै ताव।--ह.र.
7.तेज, ओज, पराक्रम।
  • उदा.--थांरौ तौ मुनीसर! तेज अपार। सूरज ही संकै थांरा ताव सूं।--गी.रां.
8.सूर्य का ताप, तड़का, धूप।
  • उदा.--देख तपंती ताव सूं, मुरधर ब्रख रै भांण। हियौ हिमाचळ अूझळ्‌यौ, बह चाल्यौ बरफांण।--लू
9.जोर, दबाव।
  • उदा.--दोय तीन बार हेला कर नीसरणी नांखी तद मांहिलां इसौ ताव दियौ सो मांणस पांच दस मराय पाछा आया।--मारवाड़ रा अमरावां री वारता
10.प्रकाश, चमक।
  • उदा.--ताव दांन के जलूस अस्ट पदी का भाव। अस्मूं की आब जै महताबूं का ताव।--सू.प्र.
11.शीघ्रता एवं तेजी करने का भाव.
12.भय, आतंक।
  • उदा.--तरै न लागै ताव, ओट तुहाळी आवियां। नदी हुई तूं नाव, भवसागर, भागीरथी।--बां.दा.
13.गति, चाल।
  • उदा.--कछ धर तणौ कमेत ताव खग राज सरोतर।--पनां वीरमदे री वात
1.तरह
2.तब.(सं.तावत्‌)
3.तब तक (जैन)
रू.भे.
ताब।
क्रि.प्र.--आणौ।
क्रि.प्र.--आणौ, दिखाणौ।
क्रि.प्र.--आणौ, उतरणौ, चढ़णौ।
क्रि.प्र.--देणौ।
क्रि.वि.--


नोट: पद्मश्री डॉ. सीताराम लालस संकलित वृहत राजस्थानी सबदकोश मे आपका स्वागत है। सागर-मंथन जैसे इस विशाल कार्य मे कंप्युटर द्वारा ऑटोमैशन के फलस्वरूप आई गलतियों को सुधारने के क्रम मे आपका अमूल्य सहयोग होगा कि यदि आपको कोई शब्द विशेष नहीं मिले अथवा उनके अर्थ गलत मिलें या अनैक अर्थ आपस मे जुड़े हुए मिलें तो कृपया admin@charans.org पर ईमेल द्वारा सूचित करें। हार्दिक आभार।






राजस्थानी भाषा, व्याकरण एवं इतिहास

Project | About Us | Contact Us | Feedback | Donate | संक्षेपाक्षर सूची