HyperLink
वांछित शब्द लिख कर सर्च बटन क्लिक करें
 

संकल्प  
शब्दभेद/रूपभेद
व्युत्पत्ति
शब्दार्थ एवं प्रयोग
सं.पु.
सं.संकल्प
1.द्दढ़ निश्चय या विचार।
  • उदा.--चालुक्य राज भीम आप रा बांम भुज नूं इच्छणी रा ताटंक रौ पीठ करण रौ संकल्प तजियौ।--वं.भा.
  • उदा.--2..जिकी बात प्राची रा अधीस दूजा कुमार सुजासाह रा उर मै न माई। अर अनामय पूछण रौ व्याज करि पिता नूं बडा भाई समेत मारि साह होण रौ संकल्प करि दिल्ली माथै आपरी चतुरंग चमू चलाई।--वं.भा.
2.इच्छा, अभिलाषा।
  • उदा.--अर कंठीरव कन्नह चालुक्य राज रै विजय रौ संकल्प वधावतौ निसंक थकौ एक महूरत लड़ियौ।--वं.भा.
3.इरादा, विचार।
  • उदा.--1..अर रांमपुरै आपरौ सगपण हुवौ जिण रा विवाहण मैं दसोर रा फौजदार नूं नीड़ै जांणि केही बार संकल्प पाछौ पाड़ि तुरकां रा पेच मै कैद होण रौ डर घारियौ।--घं.भा.
  • उदा.--2..पद पदम पून्य, संकल्प सून्य। निरबांण नित्य, अंतर अनित्य।--ऊ.का.
  • उदा.--3..खीची कुमार नूं ओळक्खियौ जरै ही पाछौ आई कही इसडा संकट सूं बचावै जिकौ मारण रौ तौ संकल्प भी लावै नहीं।--वं.भा.
4.किसी देव पूजनादि अथवा धार्मिक कार्य के निमित्त चुल्लु में जल लेकर कोई नियत मंत्र पढ़कर दान देने या किसी द्दढ़ विचार प्राकट्‌य् की क्रिया। कि.प्र.--करणौ, छोडणौ, भराणौ, लेणौ।
5.संकल्प के समय पढ़ा जाने वाला मंत्र।
6.सभा-समिति में किसी विषय में विचार पूर्वक किया हुआ पक्का निश्चय, (प्रस्ताव)।
7.मन, चित्त।
8.समर्पणा।
9.धर्म एवं दक्ष-पुत्री संकल्पा के संसर्ग से उत्पन्न एक पुत्र का नाम।
रू.भे.
संकप्प, संकळप। संकळ्‌पणो, संकळ्‌पबौ--देखो 'संकळपणौ, संकळपबौ' (रू.भे.)
  • उदा.--पछै आख्यां रा गोख, कानां रा मोर छांटिया, तीखा कुरळा, कीया, घड़ी एक अमळ नै पीढाड़ियो। पछै सिनांन संपाड़ौ करि पाघ बांधी, तुळसीदळ पाघ मांहै मेल्यौ, काया स्त्रीनारायण प्रीत संकळ्‌पी।--जैतसी ऊदावत री बात


नोट: पद्मश्री डॉ. सीताराम लालस संकलित वृहत राजस्थानी सबदकोश मे आपका स्वागत है। सागर-मंथन जैसे इस विशाल कार्य मे कंप्युटर द्वारा ऑटोमैशन के फलस्वरूप आई गलतियों को सुधारने के क्रम मे आपका अमूल्य सहयोग होगा कि यदि आपको कोई शब्द विशेष नहीं मिले अथवा उनके अर्थ गलत मिलें या अनैक अर्थ आपस मे जुड़े हुए मिलें तो कृपया admin@charans.org पर ईमेल द्वारा सूचित करें। हार्दिक आभार।






राजस्थानी भाषा, व्याकरण एवं इतिहास

Project | About Us | Contact Us | Feedback | Donate | संक्षेपाक्षर सूची